شما این محصولات را انتخاب کرده اید

سبد خرید

استراتژی بازاریابی برای موفقیت محصول
شناسه پست: 6077
بازدید: 953
  • با چرخه عمر محصول و استراتژی بازاریابی برای موفقیت محصول آشنا شوید

    در دهه های گذشته برای گوش دادن به موزیک نیاز به نوار کاست داشتیم. پس از آن سی دی ها جای نوار کاست را گرفتند؛ اما امروزه دیگر نیازی به سی دی ها نیست! چرا که به راحتی می توان نسخه دیجیتالی یک آلبوم را تهیه کرد یا از پخش کننده های آنلاین موزیک استفاده کرد. این یک مثال کاملاً ملموس از چرخه عمرمحصول است. در واقع سازنده های یک محصول دائماً تلاش می کنند که چرخه حیات محصولشان را طوری طراحی کنند که آن محصول هرگز به طور کل منسوخ نشود. اما لازمه دستیابی به این هدف، آگاهی از یک سری اصول و قاعده اساسی است. یکی از این اصول نیز چرخه عمر محصول است. در این مطلب از استورمانستر 6 مرحله این چرخه را بررسی می کنیم و در هر مرحله استراتژی های برتر برای موفقیت محصول را مرور می کنیم.

    چرخه عمر محصول چیست؟

    چرخه عمر یا چرخه حیات محصول، دنباله ای از مراحل مختلفی است که یک محصول در طول حیات خود طی می کند. این مراحل از معرفی محصول شروع می شود و نهایتاً به زوال ختم می شود. چرخه عمر محصول معمولاً به 6 مرحله تقسیم می شود. صاحبان کسب و کار و بازاریابان طول عمر محصول خود را با این مرحله انطباق داده و وضعیت محصول خود را ارزیابی می کنند. این ارزیابی ها می توانند مستقیماً در طراحی استراتژی های مربوط به تبلیغات، قیمت گذاری محصولات و حتی بسته بندی محصولات تأثیر بگذارد.

    به تصویر زیر نگاه کنید. هر چند که بسیاری از کسب و کارها این چرخه را در 4 مرحله معرفی، رشد، بلوغ و افول  تقسیم بندی می کنند؛ اما ما معتقدیم که دو مرحله توسعه و زوال نیز باید به همان اندازه مورد ارزیابی قرار گیرند.

     

    هدف اصلی چرخه عمر محصول، پاسخگویی به نیازهای متغیر مخاطبان است. راهکار کلی و پایه ای برای رسیدن به این هدف هم استفاده از ابزارها و فناوری های جدید است. همچنین همواره باید بدانید که در حال حاضر در کدام مرحله چرخه عمر محصول هستید.

    مقاله مرتبط: بازاریابی B2B چیست؟

    مراحل چرخه عمر محصول

    همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم، برای این که بتوانید محصول خود را در هر یک از 6 مرحله آنالیز کنید، ابتدا باید بدانید که محصولتان در حال حاضر دقیقاً در کدام مرحله است. بنابراین ادامه مطلب را دنبال کنید تا با هر یک از این 6 مرحله آشنا شوید.

    1) توسعه

    محصول در این مرحله هنوز به کاربران معرفی نشده است. در این مرحله شرکت تولید کننده این محصول، به دنبال سرمایه گذارانی برای معرفی و تولید هر چه بهتر محصول است. از آن مهم تر، در مرحله توسعه شرکت تولیدی محصول خود را از ابعاد مختلف ارزیابی کرده و در صورت لزوم آن را توسعه می دهد. همینطور میزان کارآمدی محصول را نیز آزمایش می کند و استراتژی های معرفی محصول را تعیین می کند. بنابراین با توجه به این توضیحات، می توانید حدس بزنید که معمولاً در این مرحله بدون این که هیچ درآمدی از این محصول وجود داشته باشد، هزینه های زیادی می شود. البته این مرحله می تواند تا حد زیادی خیالتان را از بابت موفقیت محصول آسوده کند؛ پس ارزش صرف هزینه و وقت لازم را هم دارد.

    مدت زمان مرحله توسعه به میزان پیچیدگی محصول، جدید یا مشابه بودن آن و شدت رقابت پیرامون آن محصول بستگی دارد. به عنوان مثال اگر محصول مد نظر یک محصول جدید است، مرحله توسعه آن بیشتر به طول خواهد انجامید. چرا که این محصول قرار است در حوره خود پیشگام باشد و از قبل الگویی ندارد. نحوه تولید و توسعه محصول را در مقاله دیگری به طور کامل شرح داده ایم.

    استراتژی بازاریابی در مرحله توسعه

    به طور کلی بازاریابی معمولاً از مرحله معرفی شروع می شود. اما اگر می خواهید یک قدم به موفقیت محصول نزدیک تر شوید، می توانید در مرحله توسعه، بازاریابی را شروع کنید. برای این کار می توانید زمزمه ها و حواشی هایی را پیرامون این محصول به راه بیاندازید. همینطور می توانید نتایج تحقیقات یا توصیفات اولیه محصول را منتشر کنید. هدف بازاریابی در مرحله توسعه این است که خود را به عنوان یک شرکت نوآور به مخاطبان معرفی کنید.

    2) معرفی

    این مرحله از زمانی شروع می شود که یک محصول برای اولین بار در بازار عرضه می شود. در این مرحله تیم های بازاریابی کار اصلی خود را شروع کرده و سعی می کنند توجه مشتریان بالقوه را جلب کنند. در اکثر موارد در مرحله معرفی، میزان فروش محصول پایین است و تقاضا به مرور زمان افزایش پیدا می کند. لازم به ذکر است که در این مرحله کانال های توزیع محصول نیز باید به دقت بررسی شوند. افزونه مارکتینگ و تبلیغات وردپرس می تواند شما را در این محله یاری کند.

    این مطلب رو هم بخون:  آموزش تغییر نام نویسنده در وردپرس در چند گام سریع و راحت 

    استراتژی بازاریابی در مرحله معرفی

    همانطور که گفتیم، بازاریابی محصول در این مرحله وارد مرحله مهم و تعیین کننده ای می شود. در واقع نقش کمپین های تبلیغاتی و بازاریابی در این مرحله بسیار پررنگ است. بازاریابان باید بتوانند به کمک بازاریابی های ورودی و محتوایی، آوازه محصول را تا جای ممکن به گوش مخاطبان برسانند. اقدام مهم دیگری که در مرحله معرفی انجام می شود نیز آموزش نحوه استفاده از محصول یا معرفی مزایای آن به مشتریان احتمالی است. فراموش نکنید که کاربران باید دلیلی برای خرید این محصول داشته باشند. اگر استراتژی های بازاریابی در مرحله معرفی به درستی طراحی شوند، محصول یک پله بالاتر رفته و به مرحله رشد می رسد.

    3) رشد

    در مرحله رشد، مشتریان شروع به خرید محصول مد نظر کردند و در واقع مصرف کنندگان این محصول را در بازار پذیرفته اند. این بدان معنی است که تقاضا و سود در حال افزایش است. پس می توان گفت در این مرحله محصول در حال گسترش در بازار است و رقبا با مشاهده رشد محصول شما، به فکر رقابت بیشتر با شما خواهند بود.

    استراتژی بازاریابی در مرحله رشد

    وظیفه کمپین های بازاریابی در این مرحله پیرامون جذب مشتریان بیشتر و معرفی بهتر برند به مخاطبان می چرخد. همچنین برای بازاریابی در مرحله رشد، باید کانال های توزیع کننده جدید و گسترده تری را هم پیدا کنید. همینطور باید کیفیت خدمات پشتیبانی را هم تقویت کنید. همه این کارها با هدف این که رقبا نتوانند جای شما را بگیرند و محصول بتواند به رشد خود ادامه دهد، انجام می گیرد.

    4) بلوغ

    وقتی به مرحله بلوغ می رسید، در واقع مرحله اوج فروش گذشته و حالا فروش با کمی کاهش رو به رو خواهد شد. به همین خاطر هم اکثر کسب و کارها در این مرحله قیمت محصول خود را کاهش می دهند، توزیع را گسترده تر می کنند و امتیازات محصول را ارتقا می دهند تا از رقبای خود عقب نمانند. این دقیقاً همان زمانی است که یک شرکت مسیر کارآمدتر شدن را شروع می کند و از اشتباهات مراحل معرفی و رشد، درس می گیرد.

    استراتژی بازاریابی در مرحله بلوغ

    وقتی به مرحله بلوغ می رسید، احتمالاً این احساس را دارید که به یک ثبات و موفقیت همیشگی رسیده اید؛ چرا که فروش ثابت است و محصول برای مخاطبان جا افتاده است. اما دقیقاً همینجاست که باید به فکر متمایز کردن محصول خود باشید تا این ثبات را از دست ندهید. برای این کار نیز باید به طور پیوسته محصول خود را بهبود ببخشید و به مخاطبان اعلام کنید که این محصول پیشرفت کرده و بهتر شده است. این نوع بازاریابی باعث می شود که از محصول در برابر اشباع شدن و افول کردن محافظت شود.

     

    5) اشباع

    در مرحله اشباع، رقبا می خواهند بخشی از بازار مشترک با شما را تصاحب کنند. در این مرحله معمولاً فروش محصولات نه بیشتر می شود و نه کمتر. در واقع در این مرحله مخاطبان هنوز از محصول شما استفاده می کنند؛ اما رقبا کم کم در حال پیشرفت هستند تا محصول خود را جایگزین محصول شما کنند. پس باید کاری کنید که محصول وارد مرحله افول نشود و به قوت خود باقی بماند.

    استراتژی بازاریابی در مرحله اشباع

    برای بازاریابی در این مرحله باید به مصرف کنندگان خود انگیزه بیشتری برای استفاده از این محصول بدهید. بنابراین باید بر تمایز ویژگی ها، معرفی بیشتر و بهتر برند به مخاطبان، قیمت گذاری های منصفانه تر، خدمات بهتر به کاربران و … تمرکز کنید. دقت کنید که در این مرحله تغییراتی جزئی در محصول ایجاد می شود. اما در هر صورت اگر نوآوری در محصول ممکن نبود، برای افزایش کیفیت خدمات مشتری سرمایه گذاری کنید.

    6) افول

    اگر نتوانید بازاریابی مراحل قبل را به درستی به ثمر برسانید، محصول وارد مرحله افول می شود. در این مرحله محصول مغلوب رقبای خود شده و با افت شدید فروش مواجه می شود.

    استراتژی بازاریابی در مرحله زوال

    معمولاً زنده کردن دوباره محصولی که وارد این مرحله شده، کمی چالش برانگیز است. به خصوص اگر کل بازار آن محصول خاص دچار رکود شده باشد (مثل مثال سی دی که ابتدای مطلب بیان کردیم). در بازاریابی این مرحله، بهتر است در صورت امکان حس نوستالژی مخاطبان را زنده کنید یا ویژگی های برتر محصول خود را نسبت به سایر محصولات بیشتر نشان دهید.

    البته روش های دیگری را نیز پیش روی خود دارید که در مورد بعضی از شرکت ها جوابگو بوده است. به عنوان مثال می توانید قیمت ها را کاهش دهید؛ یا ویژگی های کلی جدیدی به محصول اضافه کنید؛ یا حتی مشتریان بالقوه جدیدی را پیدا کنید که احتمال می دهید به محصول شما نیاز خواهند داشت.

    مثالی واقعی از چرخه عمر یک محصول

    حالا که با مراحل چرخه عمر محصول و روش های بازاریابی هر مرحله که باعث موفقیت محصول می شود آشنا شدید، بد نیست یک مثال واقعی از این چرخه را مرور کنیم. محصول مد نظر در این مثال “فلاپی دیسک” است. فلاپی ها در گذشته روشی محبوب و راحت برای ذخیره سازی و به اشتراک گذاری داده ها محسوب می شدند. حالا هر یک از مراحل بالا در مورد این محصول عبارت اند از:

    این مطلب رو هم بخون:  5 نکته در مورد قالب چند منظوره وردپرس و کاربرد های آن ها

    1/ توسعه:

    اولین فلاپی دیسک در سال 1970 توسط مهندسان IBM توسعه یافت. فلاپی یک دیسک مغناطیسی انعطاف پذیر 8 اینچی بود، در محفظه ای مربع شکل بود که تا 3 مگابایت حافظه داشت.

    2/ معرفی:

    در سال 1971 فلاپی در دسترس عموم کاربران قرار گرفت و به تنها راه انتقال یا ذخیره داده ها تبدیل شد.

    3/ رشد:

    فلاپی دیسک بین سال های 1980 تا 1990 به اوج خود رسید.

    4/ بلوغ:

    در دهه 1990 فلاپی ها در بازار به خوبی به فروش می رفتند. همینطور با گذشت زمان ویژگی های آنها ارتقا یافت و حافظه آنها تا 200 مگابایت افزایش پیدا کرد.

    5/ اشباع:

    در قرن 21 محصولات قدرتمندی به عنوان رقبای فلاپی ظاهر شدند. محصولاتی مانند کابل های USB، هارد دیسک خارجی، سی دی ها و … .

    6/ افول:

    فروش و استفاده فلاپی ها به شدت با افت رو به رو شدند. نهایتاً در سال 2009 تولید این محصول متوقف شد.

    نکته: فراموش نکنید که همه محصولات دچار افول نمی شوند؛ بلکه بعضی از محصولات که مرتباً ویژگی های جدیدی را پیدا می کنند و خود را به روز می کنند، می توانند همیشه روی بورس باقی بمانند.

     

    چرخه عمر محصول بین المللی چیست؟

    در مباحث مربوط به چرخه عمر محصول، با مفهومی تحت عنوان “چرخه عمر محصول بین المللی” رو به رو هستیم. این مفهوم به چرخه عمر محصول در بازار بین المللی اشاره دارد. وقتی محصولات به مرحله بلوغ می رسند، شرکت ها به فکر جلوگیری از رسیدن به مرحله افول می افتند. به همین جهت نیز معمولاً به سراغ بازارهای جدیدی در سطح جهان می روند. در این مرحله محصول به تولید انبوه می رسد و به کشورهای دیگر صادر می شود.

    این نوع چرخه محصول نیز مثل چرخه عمر محصول همیشگی است. اما مرحله توسعه در این چرخه کمی متفاوت است. چراکه آداب و رسوم و همینطور قوانین کشورهای دیگر می تواند متفاوت باشد و بر مدت زمان لازم برای ارائه محصول نیز تأثیرگذار است.

    توجه کنید: در بازاریابی در سطح بین الملل با رقبای جدی تری رو به رو خواهید بود. بنابراین احتمال این که در مرحله اشباع باقی بمانید، زیاد است. پس سعی کنید به سمت آن بخش بازار بروید که رقبای کمتری دارید. همینطور از اشتباهات قبلی درس بگیرید و سعی کنید نوآوری های خود را افزایش دهید.

    نکاتی بیشتر برای بهره گیری از چرخه عمر محصول در موفقیت محصول

    طبق تجربه در نظر گرفتن چرخه عمر محصول می تواند احتمال موفقیت محصول را چند برابر کند. بالاتر استراتژی های اصلی برای موفقیت محصول  در هر مرحله را دیدیم. در ادامه نیز به 4 نکته نهایی برای استفاده هر چه بهتر از چرخه محصول اشاره می کنیم.

    1/ ورود قدرتمند به بازار رقابت

    اگر محصولی که دارید یک محصول جدید است و تازه به کاربران معرفی شده است، می توانید آن را به عنوان جایگزینی جدید و بهبود یافته برای محصولات قبلی معرفی کنید.

    2/ قیمت گذاری فکر شده

    استراتژی های قیمت گذاری نقش بسیار مهمی در موفقیت محصول دارند. بسته به این که محصول در کدام مرحله از چرخه عمر خود قرار دارد، نحوه قیمت گذاری نیز متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال محصولات جدید باید قیمت منصفانه تری داشته باشند تا مخاطبان را جذب کنند. در حالی که وقتی محصول به مرحله رشد می رسد، می تواند قیمت بالاتری داشته باشد.

    3/ تدوین دقیق استراتژی های بازاریابی

    همانطور که بالاتر نیز اشاره کردیم، هدف از به کارگیری چرخه عمر محصول، تدوین استراتژی های بازاریابی مناسب و کارآمد است. بنابراین وقت و سرمایه لازم و کافی را برای طراحی استراتژی های مؤثر صرف کنید.

    4/ جلوگیری از افول محصول

    قبل از این که به مرحله افول برسید، فکری برای آن کنید. بدترین اتفاقی که می تواند برای یک محصول بیافتد، این است که کم کم با کاهش فروش مواجه شده و منسوخ شود یا یک رقیب دیگر جای آن را بگیرد. اگر استراتژی های بالا را با دقت پی بگیرید، می توانید از رسیدن محصول به مرحله افول جلوگیری کنید.

     

    حرف آخر

    حالا که چرخه عمر محصول را می شناسید، محصول خود را ارزیابی کنید تا متوجه شوید که دقیقاً در کدام مرحله هستید. تشخیص درست مرحله محصول، پایه تمام استراتژی های پیش رو است. پس اگر در این امر موفق باشید، احتمال موفقیت محصول نیز بسیار بیشتر خواهد بود. بعد از آن نیز کافیست از راهنماهای بازاریابی بالا کمک بگیرید تا چرخه محصول خود را زنده نگه دارید.

    میانگین امتیازات ۵ از ۵